Door Sjaak Steltenpool
Dat de Wurveshover kermis ien van de mooiste kermisse van Westfriesland is komt ok omdat ie op het juiste toidstip van het jaar valt. De ergste drokte van de rôdertoid was weer verbaai. De tulpe ware peld en teld en de deur uit. Het geklap van de veule sorteermesienes galmde nag nei over het durp. De bloemkoôlbouwers hadde d’r baai het planten al stiekem rekening mee houwen datte ze strakkies, met kermis, gien baan in de sneed hadde, ok al lukte dat vezelf niet altoid.
Alleman had in de rôderstoid weer een houp geld verdiend en op vekantie ging bedat gien mens. Het huis was op stel, het padje was skrobd, de hoining knipt en de skoôl bleef op slot, kortom, het feist der feiste kon beginne.
Hoe dichter de derde zundeg van augustus in Wurveshoof naderde, hoe’ste spannender of het werd. Vanof woenesdag ginge de kloine joôs al nei het durp te krame tellen: De skiettent, de oliebollekraam, Dubbeltje dubbeltje, de skommeleskuite en vezelf de zweef in de Hoek. Baai het opbouwen wemelde het al van de nuwskierige joôs, die graag een handje meehelpe wouwe. Het werd hêlegaar feist as er een nuwe attractie op het durp verskeen: “Nò jô, hei je ‘t al zien, de Holly holly en de Cake-walk benne d’r ok.”
As kind mochte we op zundeg zelfs twei keer met vader en moeder mee te kermis. Oindelijk om drie uur ’s middes en den ’s eivens, wat een feist, om acht uur nag een keer nei de lichieskermis. As je wat ouwer ware mocht je d’r allien op an. Den kreeg je een hêle gulden mee en soms ok nag wat van een oom of tante. Dat werd wikke en wege baai alle krame, want je konne je cente op slot maar ien keer verkoupe. De zweef kostte maar ien dubbeltje, dat ’t kon wat laaie. Baai kefé De Zwaan hoorde je het duo Cor Soim al: ‘Kleine Greetje uit de polder . . . . !’, maar ze werde weldrei overstemd deur het prachtige draaiorgel van de zweef van Oudejans. Voor het kefé stonde Jaap en Gina Koomen met hullie fruitkraam: “Een brief vol pruime voor maar voiftien cent,” stond er op het skoôlbord. Baai kefé De Stoomwagen kwam je de eerste vrolijke kermisvierders al teugen op de kermis. Die perbeerde een roôs te skieten, een stapeltje conserveblikkies om te gooien of ze zette hullie geld in baai Dubbeltje dubbeltje: “Zet u even in, speelt u even mee, het kost maar een dubbeltje, het kost maar tien cent! Wie de hougste score had kreeg de prois: Kijk, daar gaat alweer zo’n prachtige teddybeer voor maar tien cent!” Voor het posketoor van Bertus Vermaat stonde de skommeleskuite. Jongeluî perbeerde met het skuitje het bovenzoil te raken, maar den gooide de kermisbaas gauw de rem erop. De Durpsstreit was ondertussen al boordevol grôte en kloine mense die op en neer liepe tussen kefé De Zwaan en kefé De Roôs, met deer tussendeur de kermisfotograaf. Of en toe kwam er zo’n grôte, Amerikaanse open slee vol joôs en moide, die z’n oigen deur de menigte perbeerde te toeteren. Teugen de voorgevel van kefé De Roôs stond ‘Slechte Tinus’ met z’n snoepkraam. Uit het voorkefé hoorde je de vrolijke kermisklanke van het duo Ad Kruiswoik, terwoil de getrouwde stelle een dansie maakte in de achterzaal baai meziek van Rita’s Golden Five. Het was ién groôt durpsfeist voor jong en oud met hier en deer wat gaste en femilie van buiten-of. In het Fortuin speulde het duo Theo Kok in de voorzaal. In het kefé zatte voornamelijk mense van de Bangert en de oôstkant van het durp. De Bangert was den wel Andoik, maar hoorde van oudsher altoid al baai Wurveshoof en vooral met kermis. Weldrei ging het kefévolk maar weer d’rs an de flort om te koiken of het in de are kefé’s net zô gezellig was.
As je den zestien jaar worren ware, mocht je oindelijk zelf ok nei het kefé, hoewel er op leeftoide nooit let werd. Nou gien Sneêuwwitje of Oud Bruintje meer, maar stoer met je kamerade an de pils. Het smaakte eerst nag wel effies bitter, maar het duurde niet lang of het bier werd al lekkerder, het feist al gezelliger en de moidjes al pittiger. En je hadde vezelf geld zat, want je ware net zes weke te roden weest. Geregeld beurde-n-’t dat er opiens een vechtpertaai uitbrak weerbaai ze mekaar welderes met barkrukke te loif ginge. De kasteloin had er al rekening mee houwen, want alles wat stik kon was al weghaald en voor de rame had ie uit voorzurg al een paar planke timmerd. Het duurde in de regel niet lang en effies ternei zatte de vechtersbaze met stikkenige overhemde al weer samen an een biertje.
As om voif uur het eerste deuntje ten oinde liep en de obers al het gebroken glaswerk in de zaal baaimekaar veegd hadde, kon je een uurtje later zômaar d’rs baai d’ien of d’are femilie an de piepers met slabône zitte. Deernei soms nag effies uitzakke op het bleikveldje en ’s eivens om acht uur d’r weer op an. De jongeluî zatte het liefst op de banke an de lange, witte tafels op het teneêl. Wat kon het deer toch altoid merakels gezellig weze. En heit! De obers liepe met bezweite koppe of en an. De joôs dede meist altoid een pilsie, maar de drankies van de moidjes varieerde nag alderes. “Ober, hier nag effies vier pils, twei woincognakkies, een bessie, een rosé en een roôd wointje.” En zô kreeg ie nag een lading bestellings achter ’m an skreeuwd. Haai skreef niks op en waarachtig, effies ternei kwam ie d’r nag mee an ok. In de zaal werd volop danst en in de pauze trakteerde de manne hullie moidjes op een drankie. Ien en al vrolijkhoid en plezier tot in de kloine uurtjes. As de kefé’s den oindelijk dicht ginge, was er altoid nag wel erges een huisie weer nag licht brandde. Erg veul dorst hadde die late kermisvierders in de regel niet meer, want daagsteran ware de meiste flessies nag half vol. Maar skik hadde ze des te meer, want nei kermis hore je kake zeer te doen van het lachen. Op slot den toch maarders op huis an en te bed, want murgenochend om tien uur begon het eerste deuntje alweer. Het beurde ok welders dat je ’s ochens om voif uur effies gauw het daagse goed antrokke en zô meeginge te bloemkoôl snaaien. Tot markerstoid snaaie en inpakke, den nag effies met een rotgang dekke en om elf uur zat je den al weer op het eerste deuntje an een pilsie. Och ja, as je twuntig jaar benne ké vezelf stik nach doôd. Nei drie dage kermis viere was het woenesdes den ok wel oiselijk stil op het durp. Je viele as ’t ware in een diep, donker gat en van je stem was allien nag maar wat hees gefluister over. Drie dage kermis viere betekende den ok drie dage baaikome van de feistvreugde.
Nou, voiftig jaar later, is Wurveshover kermis nag altoid ién groôt feist. Voor de beste kermisse most je op de kathelieke durpe weze, zoide ze altoid. Dat skoint altoid nag zô te wezen, al is er vezelf heêl wat veranderd. Kermis is al lang niet meer het ienigste, grôte feist van ’t jaar. Weer ze in veul Westfriese durpe een comité opricht hewwe om de kermis te redden, wort Wurveshoof overspoeld met mense van buiten-of. Voor moin en veule van moin generatie is de kermis, vooral in het oôsten van ’t durp, té massaal en té luidruchtig worren. Hoe harder de meziek, hoe gezelliger het wort, skoine ze te denken. Al meer ouwere hake of, ze bloive thuis of gane drie dage fort. Het is niet langer meer een feist voor jong en oud, maar het begint al meer op een popfestival te loiken. Jammer! Of zou het toch allien maar met de leeftijd te maken hewwe? Ik wens jullie allegaar een gezellige kermis met vooral een houp skik.
Sjaak Steltenpool